Jevrejsko groblje in Mostar

🕗 opening times

comments 1

• bs

  Marin Jurica

  :: 06 July 2016 21:24:09

  Jevrejsko groblje se nalazi na sjevernom ulazu u grad Mostar iz smjera Sarajeva. U Jevrejskom almanahu 1928./1929. godine, a prema statistici Jevrejstva Kraljevine SHS, u Mostaru je još 1889. godine postojala sinagoga. Nije poznato gdje se nalazilo prvo jevrejsko groblje u Mostaru. U gruntovnim knjigama Grada Mostara navedeni su podaci da je parcela na kojoj se nalazi današnje Jevrejsko groblje A. k.č. 1881 – groblje Bekline trešnje B-1/ od 1890. godine u vlasništvu Jevrejske općine u Mostaru, pa se taj datum i uzima kao vrijeme njegovog nastanka, Jevrejsko groblje u Mostaru uređeno je 1996. godine. a u prostoru Jevrejskog groblja, 1997. g.izgrađen je Memorijalni spomenik Jevrejima Mostara. 2004. godine, Jevrejsko groblje u Mostaru proglašava se nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine Jevreji svoja groblja smatraju svetim mjestima, nazivajući ih kućom grobova, kućom života, kućom vječnosti. Orijentacija pokojnika usmjerena je uvijek sa glavom prema istoku - Jeruzalemu i brdu Cion. Običaj da se groblje ogradi i da se označi grob vodeće, značajne ličnosti, uvjetovan je time da je u njemu već sahranjeno deset (minjan) članova jevrejske zajednice. (Mutapčić, str. 323.) Većinu nadgrobnika na Jevrejskom groblju u Mostaru sačinjavaju položeni ili tzv. ležeći nadgrobni spomenici, koji, prema nekim autorima, vode svoje porijeklo iz stare Palestine. Položeni spomenici su, počevši od antičkih vremena, bili ili monolitni ili sastavljeni od više kvadera. Tradiciju položenih spomenika su uglavnom nastavili Jevreji na Bliskom istoku, i kasnije na Pirinejskom i Apeninskom poluotoku, dajući im postepeno novije oblike. Ovakvi spomenici se mogu zapaziti po cijelom svijetu gdje su sahranjivani Jevreji Sefardi i to naročito oblik spljoštenog sarkofaga, odnosno grobne ploče. Ovaj tip u Bosni i Hercegovini nije zastupljen. Može se reći da je na ovim prostorima nastao poseban oblik nadgrobnika sandučastog oblika, koji po svom izgledu podsjeća na srednjovjekovne stećke ili pojednostavljene antičke sarkofage. (Spomenica, str. 128.)